A133582 NOR AMALIZA BINTI MOHD NORDIN TAJUK 3 HEURISTIKA DAN BIAS Ini merupakan pembelajaran ketiga dalam Kemahiran Membuat Keputusan. Apakah yang dimaksudkan dengan heuristika dan bias? Pertama sekali semasa saya mendengar tajuk ini saya rasa amat tertarik kerana ianya satu istilah yang agak menarik dan pelik. Heuristika ialah teknik atau peraturan yang digunakan oleh individu bagi menjawab soalan-soalan seperti, "Apakah kebarangkalian sesuatu peristiwa itu berlaku?" Heuristika juga merupakan pedoman-pedoman am atau strategi yang berkemungkinan menghasilkan penyelesaian masalah yang betul. Manakala bias ialah kecenderungan untuk melihat sesuatu perkara dengan dipengaruhi oleh perspektif tertentu. Heuristika dapat dibahagikan kepada empat iaitu Heuristika Jalan-Jawapan, Heuristika Analogi, Heuristika Representatif  dan Heuristika Ketercapaian.Saya amat tertarik kepada Heuristika Jalan-Jawapan kerana ianya satu kaedah berfikir kearah menentukan dahulu apa jawapan atau penyelesaian yang diingini, kemudian barulah kita cari jalan atau cara-cara untuk menyelesaikannya. Maknanya kita mempunyai satu matlamat, apabila kita ingin mencapai matlamat tersebut kita akan mencari jalan untuk memenuhi matlamat kita. Saya ingin membeli sebuah laptop, maka, saya akan mencari jalan bagi membolehkan saya mendapatkan laptop tersebut. Inilah contoh bagi heuristika Jalan-Jawapan. Manakala Heuristika Analogi merupakan penyelesaian masalah berdasarkan kepada keserupaan masalah dari segi struktur. Selain itu, dalam heuristika analogi ini juga, kita menggunakan penyelesaian masalah lain untuk menyelesaikan masalah baru. Contoh masalah yang serupa ialah memandu kereta buatan Malaysia dan memandu kereta buatan Jepun. Contoh masalah tidak serupa ialah membeli tiket bas dengan membeli tiket perlawanan bola sepak. Pengalaman saya dalam heuristika ini dapat dilihat semasa saya ingin membeli tiket untuk menonton wayang, saya menggunakan pengalaman membeli tiket bas. Pengalaman ini digunakan kerana saya berpendapat tidak terdapat perbezaan dalam membeli tiket wayang dan tiket bas. Rupa-rupanya terdapat perbezaan dalam pembelian kedua-dua tiket ini. Semasa membeli tiket bas, kita tidak perlu beratur panjang untuk mendapatkannya. Sebaliknya, kita perlu beratur panjang ketika ingin membeli tiket wayang. Heuristika representatif ialah perwakilan iaitu menggunakan satu peristiwa dengan bentuk prototaip dan sekiranya terdapat banyak persamaan antara kedua-duanya, maka kita percaya ianya lebih munasabah. Misalnya, sekiranya kita ingin membeli durian, kita akan merasa seulas durian dan sekiranya elok, kita akan berpendapat bahawa semua durian yang dibeli oleh kita adalah elok. Inilah yang dikatakan heuristika representatif. Heuristika ketercapaian pula merujuk kepada apa yang boleh dicapai oleh minda berdasarkan kepada pengalaman kita. Heuristika ini juga berkait rapat  dengan ingatan jangka panjang. Pada suatu hari, saya pernah terfikir untuk ponteng kelas tetapi apabila saya teringat peristiwa beberapa orang rakan saya yang dirotan di khalayak ramai kerana ditangkap oleh guru disiplin ketika sedang ponteng menyebabkan saya membuat keputusan untuk membatalkan niat saya tersebut. Ini menunjukkan bahawa ingatan kita mengenai sesuatu peristiwa dapat membantu kita dalam membuat keputusan. Bias. Mungkin kita tidak begitu memahami maksud perkataan ini. Bias ialah berat sebelah iaitu kita membuat keputusan tentang sesuatu dengan dipengaruhi oleh perspektif tertentu. Kecenderungan ini mengganggu keupayaan kita untuk menjadi objektif dan tidak prejudis terhadap sesuatu atau seseorang. Bias ini wujud daripada heuristika representatif dan ketercapaian. Terdapat beberapa kategori bias iaitu bias terlalu yakin, bias tersangkut, bias kesahan, bias maklumat sedia ada, bias representatif dan peningkatan komitmen. Saya amat tertarik kepada bias terlalu yakin. Bias ini terjadi apabila kita terlalu yakin akan keupayaan diri dalam membuat keputusan. Ramai diantara kita tidak menyedari mengenai kewujudan bias ini semasa kita membuat keputusan dan akibatnya keputusan yang diambil itu menjadi berat sebelah. Seterusnya ialah bias maklumat sedia ada iaitu menggunakan maklumat sedia ada ditangan yang baru dan masih segar dalam diri kita. Selain itu, Dr.Ahmad juga telah menerangkan mengenai Groupthink iaitu pemikiran berkumpulan. Idea ini dperkenalkan oleh Janis. Untuk mencapai kesepakatan, kita tidak  lagi memikirkan mengenai perkara negatif, asalkan kita dapat mengutarakan idea, dan setia kepada ahli serta mencapai kesepakatan. Definisi yang lengkap bagi Groupthink ialah pemikiran seseorang apabila kecenderungan untuk mencapai persetujuan menjadi keutamaan sehingga mengenepikan penilaian realistik terhadap alternatif penyelesaian yang lain. Contoh yang diberikan oleh Dr.Ahmad agar saya dan rakan-rakan bagi memudahkan kami memahami mengenai groupthink ini ialah kisah mengenai 'Pearl Harbor'. Kisah peperangan dimana Jepun dapat menyerang Amerika Syarikat walaupun Amerika Syarikat adalah sebuah kuasa besar.  Orang atasan Amerika Syarikat telah memandang remeh mengenai kemampuan Jepun dan mengabaikan perkara yang dianggap mustahil untuk dilakukan oleh pihak Jepun. Ini kerana mereka beranggapan Jepun tidak mempunyai kelengkapan untuk menyerang mereka. Akibatnya, Amerika Syarikat telah mengalami kekalahan yang teruk semasa diserang oleh pihak Jepun.  Perisikan U.S. telah kehilangan hubungan dengan kapal terbang yang menuju ke  Hawai dan mereka juga gagal untuk menghantar pasukan peninjau udara yang dapat memberikan amaran awal. Akibatnya, U.S telah kehilangan 18 kapal terbang, 170 pesawat dan 3700 nyawa. Ini kerana tiada amaran oleh tentera Jepun.     Saya juga dapat memahami simtoms groupthink iaitu illusi kehebatan diri, rationalisasi secara kolektif, kepercayaan, pandangan stareotaip, direct pressure, self-censorship, ilusi tentang  persetujuan mutlak dan mindguards.  Saya amat tertarik kepada Ilusi kehebatan diri. Ianya adalah seperti situasi dimana US percaya bahawa tenteranya hebat dan Jepun tidak akan menyerang mereka. Satu lagi contoh bagi ilusi ini ialah ramai orang percaya bahawa kapal titanic  tidak akan tenggelam. Tetapi akhirnya kapal tersebut tenggelam apabila melanggar ais di lautan.  Rationalisasi secara kolektif pula ialah kita percaya idea yang dibawa oleh seseorang, kita tidak berfikir secara kritikal, dan kita yakin selama ini dia membuat keputusan yang betul. Seterusnya ialah kepercayaan iaitu terdapat sesetengah ahli mesyuarat tidak bersetuju dengan Kennedy untuk menceroboh negara yang kecil. Kennedy telah ditawan oleh tentera Cuba kerana dia tidak memandang perkara yang dianggapnya tidak penting. Selain itu, pandangan stareotaip iaitu Kennedy menganggap Castro terlalu lemah. Oleh itu, apa-apa keputusan yang hendak dibuat oleh rakyat perlu merujuk kepada Castro. Ini akan menambahkan beban kepada Castro.                Dr.Ahmad juga memberitahu mengenai tanda-tanda yang wujud sekiranya kita membuat keputusan yang salah. Antaranya ialah kajian alternatif yang tidak lengkap dan tidak bertulis, gagal dalam meneliti risiko alternatif yang diambil, pencarian yang tidak berapa baik, bias semasa memproses maklumat, dan gagal untuk merancang pelan. Saya berharap dapat mempraktikkan apa yang telah dipelajari dalam kehidupan saya. Belajar untuk membuat keputusan bukanlah sesuatu yang senang dan juga bukanlah sesuatu yang terlalu sukar. Oleh itu, sekiranya kita ingin membuat sesuatu keputusan, kita seharusnya memikirkan kesan-kesan yang terpaksa dihadapi setelah sesuatu keputusan itu diambil sama ada kesan baik ataupun buruk.